דער פילאנטראפ שעלדאן עידלסאן 87

[וואס טוט זיך]

בד"ה.

גאנץ כלל ישראל טוט באוויינען די טראגישע פטירה.

ווען לאזן זיך ארויס די באסעס פון די היימישע געגנטער?..

[שמערלער]

שבר על שבר! א מין קעפל דאס..

[Programming]

מען קען זאגן הניח אחריו כמותו דעם זשארזש סאראס...

כאטש אויף די פונקט פארקערטע זייט. אפשר זה לעומת זה...

[עס איז מיר גיט]

א שאד נאר די מלאך המוות געגאנגן צו אים, עס וואלט בעסער געווען פאר די וועלט ווען ער גייט ווען צו אנדערע גרויסע ביליאנערן - אן קיין נאמען ח״ו.

מיינסט נישט מיך?

אוי וויי, איך האב שוין מורא פון שרייבן ווערטער; אפשר וועט זיין א ניק מיט דעם ווארט... סאיז מיר גוט

הא?

[סראלי]

דער גרויסער רעפאבליקאנער מעגא-נדבן איז אוועק אין עלטער פון 87.
געגעבן מיליאנען פאר ג.א.פ. און פאר רעכטע פארטייען און צוועקן אין מדינת ישראל.
בין איך נייגעריג וויפיל קאנספיראציע טעאריעס גייען צירקולירן ארום זיין טויט.
שנשמע ונתבשר בשורות טובות.

געשטארבן פון יענע מעשה. קאנספיראציעס פארוואס?

[בעסער אזוי]

איי איי אמעריטשקע.

בעוה"ר, מיליאנען אזעלכע מר. איידעלסאן'ס זענען ליידער פארלוירן געווארן אינעם אמעריקאנער שמעלץ טאפ, דער מקבץ נדחי ישראל זאל זיי אלע מתקן זיין בעגלא ובזמן קריב.

אמן, איך ווייס אבער נישט צו מ'קען זאגן אויף אזא איינעם אז ער איז געווען א תינוק שנשבה, ער האט זיכער געוויסט פון אידישקייט צו זאגן, תינוק שנשבה מיינט איינער וואס ווייסט נישט פון באשעפער און זיין תורה

[דממה דקה]

בד"ה.

גאנץ כלל ישראל טוט באוויינען די טראגישע פטירה.

ווען לאזן זיך ארויס די באסעס פון די היימישע געגנטער?..

די באסעס אויפן וועג אהיים פון וואשינגטאן דרייען זיך יעצט אויס אויפן וועג אהין.

[ממש אזוי]

א שאד נאר די מלאך המוות געגאנגן צו אים, עס וואלט בעסער געווען פאר די וועלט ווען ער גייט ווען צו אנדערע גרויסע ביליאנערן - אן קיין נאמען ח״ו.

מיינסט נישט מיך?

אוי וויי, איך האב שוין מורא פון שרייבן ווערטער; אפשר וועט זיין א ניק מיט דעם ווארט... סאיז מיר גוט

הא?

[zugurnish]

איי איי אמעריטשקע.

בעוה"ר, מיליאנען אזעלכע מר. איידעלסאן'ס זענען ליידער פארלוירן געווארן אינעם אמעריקאנער שמעלץ טאפ, דער מקבץ נדחי ישראל זאל זיי אלע מתקן זיין בעגלא ובזמן קריב.

אמן, איך ווייס אבער נישט צו מ'קען זאגן אויף אזא איינעם אז ער איז געווען א תינוק שנשבה, ער האט זיכער געוויסט פון אידישקייט צו זאגן, תינוק שנשבה מיינט איינער וואס ווייסט נישט פון באשעפער און זיין תורה

ווער זאגט דיר?
דער רמב,ם זאגט אנדערש

אז אפילו ער הערט שפעטער וועגן ה' און תורתו וויבאלט מען האט עם ניט אופגעהאדעוועט אזוי איז ער נאכאלץ א תינוק שנשבה

רמב"ם הלכות ממרים פרק ג
במה דברים אמורים באיש שכפר בתורה שבעל פה במחשבתו ובדברים שנראו לו והלך אחר דעתו הקלה ואחר שרירות לבו וכופר בתורה שבעל פה תחילה כצדוק ובייתוס וכן כל התועים אחריו אבל בני התועים האלה ובני בניהם שהדיחו אותם אבותם ונולדו בין הקראים וגדלו אותם על דעתם הרי הוא כתינוק שנשבה ביניהם וגדלוהו ואינו זריז לאחוז בדרכי המצות שהרי הוא כאנוס ואע"פ ששמע אח"כ [שהוא יהודי וראה היהודים ודתם הרי הוא כאנוס שהרי גדלוהו על טעותם] כך אלו שאמרנו האוחזים בדרכי אבותם הקראים שטעו לפיכך ראוי להחזירן בתשובה ולמשכם בדברי שלום עד שיחזרו לאיתן התורה

[בעסער אזוי]

אינטערעסאנט צו הערן, וועגן דעם האב איך עס נישט געזאגט מיט א זיכערקייט

קען זיין אז ס'איז דא וואס זענען חולק אופן רמב"ם? עפעס אזוי רינגט מיר א בעלל

[נישט געפירליך]

אינטערעסאנט צו הערן, וועגן דעם האב איך עס נישט געזאגט מיט א זיכערקייט

קען זיין אז ס'איז דא וואס זענען חולק אופן רמב"ם? עפעס אזוי רינגט מיר א בעלל

די ווילסט אזוי שטארק רעדען אויף יודען?!?

[בעסער אזוי]

ניין

[פארשער]

איי איי אמעריטשקע.

בעוה"ר, מיליאנען אזעלכע מר. איידעלסאן'ס זענען ליידער פארלוירן געווארן אינעם אמעריקאנער שמעלץ טאפ, דער מקבץ נדחי ישראל זאל זיי אלע מתקן זיין בעגלא ובזמן קריב.

אמן, איך ווייס אבער נישט צו מ'קען זאגן אויף אזא איינעם אז ער איז געווען א תינוק שנשבה, ער האט זיכער געוויסט פון אידישקייט צו זאגן, תינוק שנשבה מיינט איינער וואס ווייסט נישט פון באשעפער און זיין תורה

ווער זאגט דיר?
דער רמב,ם זאגט אנדערש

אז אפילו ער הערט שפעטער וועגן ה' און תורתו וויבאלט מען האט עם ניט אופגעהאדעוועט אזוי איז ער נאכאלץ א תינוק שנשבה

רמב"ם הלכות ממרים פרק ג
במה דברים אמורים באיש שכפר בתורה שבעל פה במחשבתו ובדברים שנראו לו והלך אחר דעתו הקלה ואחר שרירות לבו וכופר בתורה שבעל פה תחילה כצדוק ובייתוס וכן כל התועים אחריו אבל בני התועים האלה ובני בניהם שהדיחו אותם אבותם ונולדו בין הקראים וגדלו אותם על דעתם הרי הוא כתינוק שנשבה ביניהם וגדלוהו ואינו זריז לאחוז בדרכי המצות שהרי הוא כאנוס ואע"פ ששמע אח"כ [שהוא יהודי וראה היהודים ודתם הרי הוא כאנוס שהרי גדלוהו על טעותם] כך אלו שאמרנו האוחזים בדרכי אבותם הקראים שטעו לפיכך ראוי להחזירן בתשובה ולמשכם בדברי שלום עד שיחזרו לאיתן התורה

אויב ווילט איר ארויס האבן די שיטה פון די וואס זענען חולק אויף דעם ליובאוויטשער רבי'נס מהלך אין דעם ענין, לערנט דורך דעם ספר ילמד דעת פון ר' ישעי' בנימין האלצער https://tablet.otzar.org/book/book.php?book=103215

[אב לאנדאן]

איי איי אמעריטשקע.

בעוה"ר, מיליאנען אזעלכע מר. איידעלסאן'ס זענען ליידער פארלוירן געווארן אינעם אמעריקאנער שמעלץ טאפ, דער מקבץ נדחי ישראל זאל זיי אלע מתקן זיין בעגלא ובזמן קריב.

אמן, איך ווייס אבער נישט צו מ'קען זאגן אויף אזא איינעם אז ער איז געווען א תינוק שנשבה, ער האט זיכער געוויסט פון אידישקייט צו זאגן, תינוק שנשבה מיינט איינער וואס ווייסט נישט פון באשעפער און זיין תורה

ווער זאגט דיר?
דער רמב,ם זאגט אנדערש

אז אפילו ער הערט שפעטער וועגן ה' און תורתו וויבאלט מען האט עם ניט אופגעהאדעוועט אזוי איז ער נאכאלץ א תינוק שנשבה

רמב"ם הלכות ממרים פרק ג
במה דברים אמורים באיש שכפר בתורה שבעל פה במחשבתו ובדברים שנראו לו והלך אחר דעתו הקלה ואחר שרירות לבו וכופר בתורה שבעל פה תחילה כצדוק ובייתוס וכן כל התועים אחריו אבל בני התועים האלה ובני בניהם שהדיחו אותם אבותם ונולדו בין הקראים וגדלו אותם על דעתם הרי הוא כתינוק שנשבה ביניהם וגדלוהו ואינו זריז לאחוז בדרכי המצות שהרי הוא כאנוס ואע"פ ששמע אח"כ [שהוא יהודי וראה היהודים ודתם הרי הוא כאנוס שהרי גדלוהו על טעותם] כך אלו שאמרנו האוחזים בדרכי אבותם הקראים שטעו לפיכך ראוי להחזירן בתשובה ולמשכם בדברי שלום עד שיחזרו לאיתן התורה

דער רמב"ם רעדט פון קראים, וואס זענען כופר בתושב"פ, און זענען מקיים תורה שבכתב כפי שלמדו אביו, און אפילו ער זעהט יודען וואס פירען זיך אנדערש פון איהם, האלט ער נאלך אלס אז זיין פשט שקיבל מאביו איז אמת
דא רעדט מען פון א יוד וואס האט געוויסט וואס עס שטייט און דו תורה און נאך אלץ האט ער עס נישט מקיים געווען
#מומר

[farshlufen]

יאך האב בכלל נישט גערעדט להלכה, נאר פשוט פונעם היסטארישן מציאות.

[Programming]

נישט קיין אמת'ער חילוק חילוק

וליתר שאת דעם פסק הנודע פון חזון איש

[הערינג מיט ברוינפען]

מען קען זאגן הניח אחריו כמותו דעם זשארזש סאראס...

כאטש אויף די פונקט פארקערטע זייט. אפשר זה לעומת זה...

ווי ווייט איך ווייס האט סאראס אסאך ווייניגער מיט אידישקייט ווי אים, קארעקט מי איף איים ראנג.

[פוילער]

זיין לעבן איז נעבעך געווען די ערשטע שבר, א אידיש קינד ליידער אן קיין שמירת תו"מ. און דערנאך די צווייטע שבר על השבר הראשון, ששבק חיים לכל חי

ער האט גארנישט געהאלטן?

[לפנות בוקר]

זיין לעבן איז נעבעך געווען די ערשטע שבר, א אידיש קינד ליידער אן קיין שמירת תו"מ. און דערנאך די צווייטע שבר על השבר הראשון, ששבק חיים לכל חי

ער האט גארנישט געהאלטן?

פון די מדינה האט ער גאר שטארק געהאלטן...

[לפנות בוקר]

פון אים קומט די ווארט "איך האב נישט איבערגעלאזט דער דעמאקראטישע פארטיי... זיי האבן מיך איבערגעלאזט...."

[נישט פשוט]

איך האב הנאה ווי אייביג איז דא געוויסע חכמים וויאזוי צו נעמען א שטעלונג ברבים. -ביידע זייטן-

[זארג נישט]

איי איי אמעריטשקע.

בעוה"ר, מיליאנען אזעלכע מר. איידעלסאן'ס זענען ליידער פארלוירן געווארן אינעם אמעריקאנער שמעלץ טאפ, דער מקבץ נדחי ישראל זאל זיי אלע מתקן זיין בעגלא ובזמן קריב.

אמן, איך ווייס אבער נישט צו מ'קען זאגן אויף אזא איינעם אז ער איז געווען א תינוק שנשבה, ער האט זיכער געוויסט פון אידישקייט צו זאגן, תינוק שנשבה מיינט איינער וואס ווייסט נישט פון באשעפער און זיין תורה

לכאורה איז וויסען פון אידישקייט צו זאגען, נישט גענוג נישט צו הייסען א תינוק שנשבה. ער וועט זיכער באקומען זיין שכר פאר די גוטס וואס ער האט געטוהן. א שאד נאר מען האט נישט אויף געמאכט דעס אשכול א פאר יאר צוריק ומי יתן אז איינער זאל זיך יאווען אים יא מאכען פאר א פולקאם בעל תשובה. און נאך דאס זאגן, פאלט מיר איין אז ווער זאגט טאקע אז איינער (מער ווי איינער) האט נישט פראבירט, און אז ער איז יא אוועק א בעל תשובה. קוק, מען האט דא געברענגט אז דער סופריעם קארט דשאסטיס גינזבורג איז געווען אין גאנצען א פארפאלענע נשמה (ס'דא אויף איר אויך א אשכול), "אבער" לאחר פטירתה האט איינער געברענגט ווי זי שיקט א בריוו צום חב"ד שליח און עס איז משמע פון די תוכן אז זי איז נישט געווען אזוי שלעכט ווי מיר האבען געמיינט. טאקע שטארק פארקרומט אבער נישט אזוי שטארק שלעכט און עס איז א גרויסע חילוק צווישען די צוויי.

א אידישע קישקע בלייבט א אידישע קישקע (און א אידישע נשמה בלייבט זיכער א אידישע נשמה) און מיר האבען נישט קיין אנהנוג דאס צו מעסטען. איין באשעפער זאל זיי אלע צוריק ברענגען ווי מיר זענען מתפלל (און לויבען) דער באשעפער דריי מאל א טאג בא"י מקבץ נדחי עמו ישראל.

הרב פארשלאפען, איר האט עס ריכטיג און הארציג ארויס געברענגט. מען זעהט אייער אהבת ישראל און ווייטאג פונעם פארלוירענעם חלק כלל ישראל. כמותך ירבו בישראל.

[זארג נישט]

איך רעד נישט פון ווי חב"ד קוקט אויף דעם (דאס איז נישט מיין נקודה), נאר ווי מיר לייניען די פאלגענדע בריוו
viewtopic.php?p=2548721#p2548721

זי רעדט פון איר מאמע (א ערליעכע אידענע געווען) וועט זיך פרייען אז זי מאכט א ברכה!

[נקודהלע]

די משמעות פון א חבד'סקער בריוו איבער איינעמס אידישקייט מיינט גארנישט פאר רוב פון אונז, סאיז זעלבסטפארשטענדליך אז זיי ניצן אן אנדערע מעסטער ווי דאס איבעריגע כלל ישראל

ס'זענען געווען אסאך צדיקים חוץ די ליבאוויטשער רבי וואס פלעגן נישט לאזן רעדן אויף די וועם אנדערע צדיקים האבן גערופן רשעי ישראל, אריינגערעכנט די בעלזא רב זי"ע און די סקווירא רבי ז"ל. (כ'רעד נישט נאר פון ציונים - נאר אויך מוסרים וכו')

און אויך אז באוואוסט אז פערזענליך האט די סאטמארע רב אויך געהאלפן און גערעדט מיט די וואס ער איז געווען די מערסטע דערקעגן, צוליב זיין אהבת ישראל אפי' צו די שוואכע אידן.

כ'בין נייגעריג אויב איינער קען אנצייגן איבער א שמועס/בריוו ווי א רבי אדער גדול האט געזאגט קעגן א טויטע איד - אזוי ווי מ'זעט אין די אשכול, און נאכמער האט מען עס געזען אין די ריכטערן גינזערג אשכול. לכאורה קען מען נישט אנוויזן צופיל אזעלכע אפי' אויף מענטשן וואס האבן זיך געפירט זייער נישט אויסגעהאלטן.

[זארג נישט]

יעדער דא ווייסט ווי רעכט איך בין, און וואלט געדארפט (לויט זיי) זעהן דאס ערגסטע שב'ערגסטע אין אזעליכע ווי זי, אבער עס איז נישט אזוי, ווייל ביי מיר איז א איד א איד און אזוי בין איך אויף געהאדעוועט געווארען און וואלט נישט פארטוישט מיין חינוך מיט קיינעם.

איבער הויפט אז יענער לעבט שוין נישט, פיר איר שוין מער נישט קיין מערכות מיט יענעם.

--
נקודה האקט, כ'זעה אז איך האב צוגעטראפען צו אים.